- توسط حسین عدل بند
- 1 دیدگاه
- مقالات
تسمه دینام چیست؟
تسمه دینام (یا تسمه پروانه) یکی از اجزای کلیدی در خودرو محسوب میشود که وظیفه انتقال انرژی چرخشی موتور به دینام را بر عهده دارد. دینام این انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند و برق مورد نیاز قطعات الکتریکی خودرو را تامین مینماید. در برخی از خودروها، تسمه پروانه تنها برای انتقال انرژی به دینام به کار نمیرود. بلکه علاوه بر آن، نیروی لازم برای عملکرد سیستمهایی نظیر واترپمپ، تهویه مطبوع و پمپ فرمان هیدرولیک را نیز فراهم میکند.وظیفه تسمه دینام چیست؟
تسمه دینام که در بخش جلویی موتور و سمت راست چرخ قرار دارد، نقش مهمی در عملکرد خودرو ایفا میکند. این تسمه با به حرکت درآوردن دینام، انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. به این ترتیب، برق مورد نیاز قطعات الکتریکی خودرو مانند باتری و شمعها تامین میشود. علاوه بر این، تسمه پروانه انرژی موتور را به قطعاتی مانند پمپ هیدرولیک فرمان، کمپرسور سیستم تهویه مطبوع و کولر خودرو منتقل میکند و امکان حرکت و عملکرد صحیح این قطعات را فراهم میسازد.معایب تسمه دینام های قدیمی چیست؟
در خودروهای قدیمی، هر یک از سیستمهای خودرو دارای تسمههای جداگانهای بودند. استفاده از تسمههای متعدد در این خودروها مشکلات زیادی را به همراه داشت. به عنوان مثال، در صورت خرابی یکی از تسمهها، لازم بود تمام تسمهها باز شوند تا قطعه معیوب شناسایی شود. این فرآیند زمانبر بود و هزینههای تعمیر را نیز افزایش میداد. به همین دلیل، خودروسازان به دنبال یافتن راهحلی برای این مشکل بودند. حال که با تسمه دینام چیست و معایب دل های قدیمی آن آشنا شدید، شما را با تسمه دینام مارپیچ آشنا خواهیم کرد.
تسمه دینام مارپیچ چیست؟
تسمه دینام مارپیچ، راهحلی بود که خودروسازان برای رفع مشکل تسمههای متعدد در خودروها به کار گرفتند. این تسمه از طریق قرقره متصل به میللنگ به حرکت درمیآید و با چرخش خود، اجزایی نظیر پمپ آب، سیستم تهویه و دینام را به حرکت درمیآورد. تسمه مارپیچ به دلیل عبور از میان قرقرههای مختلف و پیچ و تاب خوردن، به این نام شناخته میشود. استفاده از این نوع تسمه باعث کاهش تعداد تسمهها در خودرو، سادهتر شدن تعمیرات و کاهش هزینهها شد.
تسمه دینام مارپیچ یا تسمه چند شیار، کارایی و دوام بالاتری دارد و میتواند با توزیع بهتر نیرو، عملکرد بهتری را در سیستمهای مختلف خودرو فراهم کند. این تسمهها با ساختار پیچیدهتر خود، امکان کنترل و تنظیم دقیقتر عملکرد اجزای خودرو را میدهند و از این رو، نقش مهمی در بهبود کارایی و کاهش هزینههای نگهداری خودرو ایفا میکنند.
مزایای استفاده از تسمه دینام مارپیچ در خودرو چیست؟
استفاده از تسمه دینام مارپیچ در خودروها مزایای زیادی به همراه دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش زمان و هزینه تعمیر و تعویض تسمههای خراب در خودرو
- ایجاد سیستمی کارآمدتر با عملکرد نرم و روان برای انتقال نیروی چرخشی موتور به دیگر اجزای ماشین
- تامین نیروی لازم برای عملکرد بخشهای مختلف خودرو به وسیله یک تسمه یکسان
- کاهش تعداد تسمهها در سیستم خودرو و بهبود عملکرد آن به وسیله قرقرهها و تسمه پروانه
- افزایش دوام و عمر مفید تسمه به دلیل طراحی مارپیچ و توزیع یکنواخت نیرو
- کاهش استهلاک قطعات متحرک به دلیل کاهش لرزشها و ارتعاشات
- بهبود مصرف سوخت خودرو به دلیل کارایی بالاتر در انتقال نیرو
- سهولت در نگهداری و بررسی وضعیت تسمه به دلیل کاهش تعداد تسمهها و دسترسی آسانتر به آنها
این مزایا باعث شدهاند که تسمه دینام مارپیچ به عنوان یک راهحل موثر و کارآمد در خودروهای مدرن به کار گرفته شود، که نه تنها هزینههای نگهداری و تعمیرات را کاهش میدهد بلکه عملکرد کلی خودرو را نیز بهبود میبخشد.
مزایا و معایب تسمه دینام چیست
استفاده از تسمه دینام در خودروها، مزایا و معایب متعددی دارد که به طور خلاصه میتوان به آنها اشاره کرد:
مزایای تسمه دینام
عمر طولانی: تسمههای دینام معمولاً از مواد مرغوبی تهیه میشوند که میتوانند مقاومت خوبی در برابر فرسایش و خوردگی داشته باشند. این ویژگی باعث میشود که تسمه دینام بتواند مدت زمان طولانیتری بدون نیاز به تعویض کار کند.
صرفهجویی در انرژی: تسمه دینام به طور کلی باعث صرفهجویی در انرژی میشود، زیرا به جای استفاده از سیستمهای پیچشی (مانند تسمههای زنجیری)، از سرعت و دقت بالاتری برخوردار است.
کمترین نویز و لرزش: در مقایسه با سیستمهای دیگر مانند دندهها، تسمه دینام کمترین نویز و لرزش را ایجاد میکند که این ویژگی میتواند راحتی و آرامش در رانندگی را افزایش دهد.
قابلیت انتقال قدرت بالا: تسمه دینام قادر است نیروی زیادی را انتقال دهد و از این جهت برای انتقال نیرو در سیستمهای خودروهایی با موتورهای بزرگ و قدرتمند بسیار موثر است.
بهرهوری بالا: تسمه دینام به عنوان یکی از پرکاربردترین قطعات در خودروها، بهرهوری بالایی دارد و کمترین انرژی از دست رفته را دارا میباشد.
معایب تسمه دینام
نیاز به تعویض دورهای: با وجود عمر طولانی، تسمه دینام در نهایت نیاز به تعویض دارد و اگر تعویض به موقع انجام نشود، ممکن است باعث خرابیهای جدی در سیستمهای خودرو شود.
حساسیت به شرایط آب و هوایی: برخی تسمههای دینام ممکن است حساسیت خاصی به شرایط آب و هوایی نشان دهند، به خصوص در مناطق با دمای بسیار پایین یا بسیار بالا.
قابلیت تنظیم نهایی محدود: برخلاف دندهها و سیستمهای پیچشی، تنظیم نهایی تسمه دینام به شکل محدودی قابل تنظیم است که ممکن است در برخی مواقع نیاز به تنظیم دقیقتری داشته باشد.
تأثیرات حرارتی: تسمههای دینام ممکن است با تغییرات حرارتی شدید و مداوم دچار خرابی شوند، به ویژه در شرایط استفادهی شدید و پرتنش.
به طور کلی، استفاده از تسمه دینام با مزایا و معایب خود، به عنوان یکی از اصلیترین قطعات در سیستمهای خودرو، نقش مهمی در عملکرد و بهرهوری خودروها دارد.
علائم خرابی دینام در خودرو چیست؟
خراب شدن دینام خودرو با علائمی همراه است که شناخت آنها در تشخیص زودهنگام مشکل بسیار کمککننده است. برخی از این علائم عبارتند از:
چراغ هشدار دینام: در برخی از خودروهای پیشرفته، چراغ هشدار دینام تعبیه شده است. این چراغ در صورت خرابی دینام روشن شده و راننده را از وجود مشکل مطلع میسازد. نادیده گرفتن این چراغ میتواند منجر به مشکلات بزرگتری شود.
کم شدن نور چراغهای ماشین: کاهش نور چراغهای جلو و دیگر چراغهای خودرو به معنای عدم برقرسانی صحیح به آنها بوده و ناشی از خرابی دینام است. این مشکل ممکن است در شبها و هنگام رانندگی در جادههای تاریک، بسیار خطرناک باشد.
خوابیدن باتری خودرو: اگر باتری خودرو در ابتدای صبح خوابیده باشد، این میتواند نشانهای از خرابی دینام یا پایان یافتن عمر باتری باشد. دینام معیوب نمیتواند باتری را به درستی شارژ کند، و در نتیجه باتری تخلیه میشود.
صدای غیرعادی از زیر کاپوت: شنیدن صدای غیرعادی (شبیه به جیرجیر) از زیر کاپوت میتواند نشاندهنده خرابی تسمه دینام یا خود دینام باشد. این صدا ممکن است به دلیل لغزش تسمه یا سایش بخشهای داخلی دینام باشد.
بوی سوختگی: استشمام بوی سوختن بالشتکها یا زغالهای دینام نیز میتواند نشان از خرابی آن داشته باشد. این بو ممکن است ناشی از گرمای بیش از حد و اصطکاک بخشهای داخلی دینام باشد.
عدم عملکرد صحیح سیستمهای الکتریکی: در صورتی که سیستمهای الکتریکی خودرو نظیر رادیو، برفپاککنها، یا تهویه مطبوع به درستی کار نکنند، این میتواند نشانهای از خرابی دینام باشد. دینام وظیفه تامین برق این سیستمها را دارد و هرگونه مشکل در عملکرد آن میتواند بر کارکرد این بخشها تاثیر بگذارد.
شارژ نشدن باتری: اگر باتری خودرو شارژ نمیشود و مکرراً نیاز به شارژ مجدد دارد، این ممکن است به دلیل خرابی دینام باشد. یک دینام سالم باید باتری را در حین کارکرد موتور به درستی شارژ کند.
تشخیص زودهنگام این علائم و مراجعه به مکانیک میتواند از بروز مشکلات بزرگتر و هزینههای بالای تعمیر جلوگیری کند.
علت پاره شدن تسمه دینام چیست؟
پاره شدن تسمه دینام ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. از جمله دلایل اصلی آن میتوان به کارکردن تسمه بیش از حد زمانی که برای آن طراحی شده است اشاره کرد. هنگامی که تسمه بیش از حد ساییده شود، به ترتیب ترکها و سایشهایی در آن ایجاد میشود که در نهایت منجر به پاره شدن تسمه میگردد. عوامل دیگری همچون شرایط آب و هوایی نامساعد، حضور گرد و غبار زیاد در محیط، و رانندگی با تنش بالا نیز میتوانند بر تعمیرات و نگهداری منظم تسمه دینام تأثیر گذار باشند.
علت صدای تسمه دینام چیست؟
صدای جیر جیر تسمه دینام یکی از صداهای آزاردهنده در خودرو است که میتواند از عوامل مختلفی ناشی شود:
عدم تعویض به موقع تسمه و خرابی یا پارگی آن که منجر به ایجاد صدای جیر جیر میشود.
خراب شدن یاتاقان فولی که صدای تسمه پروانه را ایجاد میکند. این مشکل با اسپری کردن آب بر روی تسمه قابل شناسایی است. اگر پس از اسپری آب، صدای جیر جیر ادامه داشت، این مشکل ممکن است ناشی از خرابی یاتاقان یکی از فولیها باشد.
عدم تنظیم صحیح سفتی تسمه که میتواند باعث صدای تسمه مارپیچ دینام شود. این مشکل نیز با استفاده از روش اسپری آب بررسی میشود. اگر پس از اسپری آب، صدای جیر جیر بیشتر شد، مشکل احتمالی از سفتی نامناسب یا پوسیدگی تسمه است.
عدم ترازنمایی فولیها که ممکن است به دلیل کثیفی یا خرابی شیارهای فولی رخ دهد. در این صورت، پیشنهاد میشود فولیها توسط تعمیرکار از ماشین جدا شده، پس از تمیزکاری و روغنکاری مجدداً نصب شوند.
اضافه کردن مواردی مانند نصب نادرست تسمه دینام، استفاده از تسمه کیفیت پایین یا عدم نگهداری منظم نیز میتواند به پاره شدن تسمه و صدای آن موثر باشد.
مشکلات و عواقب ناشی از خرابی تسمه دینام
اگر تسمه دینام خودرو دچار مشکل شده و کاراییاش را از دست دهد، تجربه رانندگی با ماشین تغییرات زیادی خواهد کرد. این تغییرات و عواقب خرابی تسمه مارپیچ دینام عبارتند از:
از کار افتادن پمپ هیدرولیک و سفت شدن فرمان: خرابی تسمه دینام میتواند منجر به از کار افتادن پمپ هیدرولیک شود، که در نتیجه فرمان خودرو سفت شده و کنترل خودرو دشوار میگردد.
اختلال در عملکرد شارژ باتری و تامین برق برای اجزای الکتریکی: دینام نمیتواند برق کافی برای شارژ باتری و تامین انرژی مورد نیاز اجزای الکتریکی خودرو فراهم کند، که ممکن است به تخلیه باتری و اختلال در عملکرد این اجزا منجر شود.
عدم جرقهزنی شمعها و خاموش شدن موتور: اگر تسمه دینام خراب شود، شمعها نمیتوانند جرقهزنی کنند و این امر میتواند باعث خاموش شدن موتور و عدم امکان روشن کردن خودرو شود.
از کار افتادن سیستم تهویه مطبوع و عدم کارکرد کولر ماشین: سیستم تهویه مطبوع و کولر خودرو نیز تحت تاثیر خرابی تسمه دینام قرار میگیرند و ممکن است از کار بیفتند.
از کار افتادن واتر پمپ، بالا رفتن دمای آب و جوش آوردن خودرو: خرابی تسمه دینام میتواند منجر به از کار افتادن واتر پمپ شود که نتیجه آن بالا رفتن دمای آب و در نهایت جوش آوردن خودرو خواهد بود.
خرابی بلبرینگ هرزگرد یا بلبرینگ تسمه سفتکن: خرابی تسمه دینام ممکن است به خرابی بلبرینگهای هرزگرد یا بلبرینگ تسمه سفتکن منجر شود که این امر میتواند صداهای ناخوشایندی تولید کند و عملکرد کلی سیستم تسمه را مختل نماید.
روشن شدن چراغ چک خودرو: روشن شدن چراغ چک خودرو میتواند یکی از نشانههای خرابی تسمه دینام باشد که نشان دهنده وجود مشکل در سیستم الکتریکی خودرو است.
توقف ناگهانی خودرو: خرابی تسمه دینام میتواند منجر به توقف ناگهانی خودرو در حین رانندگی شود، که این وضعیت میتواند بسیار خطرناک باشد، به ویژه در جادههای پرتردد یا هنگام رانندگی با سرعت بالا.
کاهش عملکرد کلی خودرو: علاوه بر موارد فوق، خرابی تسمه دینام میتواند به کاهش عملکرد کلی خودرو منجر شود، زیرا بسیاری از سیستمها و اجزا به درستی کار نخواهند کرد.
تشخیص زودهنگام این مشکلات و عواقب، و مراجعه به تعمیرگاه میتواند از بروز مشکلات بزرگتر و هزینههای بالای تعمیر جلوگیری کند.
علائم سایش و پارگی تسمه دینام چیست؟
وقتی تسمه دینام خودرو به دلیل سایش و پارگی آسیب میبیند، علائم و نشانههای زیر را ممکن است مشاهده کنید:
ترک و شکستگی در طول تسمه دینام
این مشکل به دلیل عواملی نظیر رانندگی در شرایط پرتنش، وجود گرد و غبار فراوان در محیط، و نادیده گرفتن زمان مناسب برای تعویض تسمه، ایجاد میشود. شکستن یا ترک خوردن در طول تسمه دینام را میتوان فقط با بررسی دقیق آن تشخیص داد. ترکها و پارگیهای کوچک ممکن است در ادامه زمان بزرگتر شوند و در نهایت به خرابی کلی تسمه منجر شوند.
جیر جیر کردن تسمه دینام
یکی از نشانههای خرابی تسمه دینام، شنیدن صدای جیرجیر از زیر کاپوت است. این صدا معمولاً به دلیل کشیدگی و فشردگی تسمه ایجاد میشود. صدای جیرجیر ممکن است نشاندهنده این باشد که تسمه به درستی موقعیت خود را نگه نمیدارد یا نیاز به تنظیم دارد.
چرب شدن تسمه دینام
برخی از رانندگان هنگام شنیدن صدای جیرجیر از سمت تسمه دینام، تلاش میکنند تسمه را با استفاده از روغن یا صابون چرب کنند. این روش نه تنها مشکل را حل نمیکند، بلکه ممکن است باعث لیز شدن تسمه و خروج آن از محل خود در زمان چرخش شود. این مسئله میتواند منجر به افزایش صدای جیرجیر و حتی ایجاد مشکلات جدیتری برای موتور خودرو شود. بهترین راه حل مراجعه به تعمیرگاه و تعویض تسمه دینام است.
داغ شدن سریع و برخورداری از جوش مداوم خودرو
تسمه دینام وظیفه کنترل حرکت پمپ آب در ماشین را بر عهده دارد. اگر این تسمه با مشکل روبهرو شود، عملکرد پمپ آب نیز دچار اختلال میشود. به همین دلیل، خودرو به سرعت داغ میشود و جوش میآورد. این وضعیت میتواند باعث آسیب جدی به موتور خودرو شود.
عملکرد نادرست سیستم هیدرولیک فرمان
شل شدن تسمه دینام میتواند بر عملکرد سیستم هیدرولیک فرمان تأثیر بگذارد. از کار افتادن پمپ هیدرولیک، باعث سفت شدن فرمان و از بین رفتن حساسیت آن میشود. این مشکل میتواند کنترل خودرو را دشوار کند و به خطر بیاندازد.
عدم سرد کردن کولر و اختلال در سیستم تهویه
یکی دیگر از نشانههای سایش و خرابی تسمه دینام، عدم سرد شدن کولر و اختلال در عملکرد سیستم تهویه مطبوع است. کمپرسور سیستم تهویه تحت کنترل تسمه دینام است و خرابی آن میتواند باعث از کار افتادن کمپرسور شود، که در نتیجه کولر خودرو به درستی کار نمیکند.
روشن شدن چراغ هشدار باتری
در برخی از خودروها، چراغی برای نشان دادن شارژ نشدن باتری تعبیه شده است. اگر این چراغ هنگام روشن بودن موتور، روشن شود، به این معنی است که باتری خودرو به درستی شارژ نمیشود. یکی از دلایل این مشکل، خرابی تسمه دینام و عدم چرخاندن دینام در حین حرکت خودرو است.
صداهای غیرمعمول در دورهای بالای موتور
اگر در دورهای بالای موتور صدای غیرمعمولی شنیده شود، ممکن است به دلیل کشیدگی یا سایش تسمه دینام باشد. این صداها معمولاً نشاندهنده این است که تسمه به درستی تنظیم نشده یا نیاز به تعویض دارد.
لرزش غیرمعمول موتور
خرابی تسمه دینام میتواند منجر به ایجاد لرزشهای غیرمعمول در موتور شود. این لرزشها ممکن است به دلیل ناتوانی تسمه در انتقال صحیح نیرو به اجزای مختلف موتور باشد.
افت عملکرد کلی خودرو
با خرابی تسمه دینام، عملکرد کلی خودرو کاهش مییابد. این مشکل ممکن است به دلیل ناتوانی سیستمهای مختلف در دریافت برق کافی باشد.
شناسایی این علائم و مراجعه به تعمیرگاه برای بررسی و تعویض تسمه دینام میتواند از بروز مشکلات جدیتر و هزینههای بالای تعمیر جلوگیری کند.
علت بیرون زدن تسمه دینام چیست؟
مشکل بیرون زدن تسمه دینام در اکثر خودروهای مجهز به موتور XU7 تولید شده در سال ۹۳ یا پیش از آن، پدیدار میشود. اگر خودروی شما این نوع موتور دارد و تسمه پروانه آن بیرون زده شده است، به روش زیر بررسی کنید:
- ابتدا پایه پایینی نگهدارنده دینام و پایه پمپ هیدرولیک فرمان را بررسی کنید. اگر این اجزا خراب باشند، باید آنها را تعویض کنید، زیرا خرابی آنها ممکن است باعث بیرون زدن تسمه پروانه شود.
- در مرحله بعدی، برای یافتن علت بیرون زدن تسمه دینام، به بررسی پولی سر میللنگ بپردازید. خرابی این قطعه یا ناتوانی در نصب آن نیز ممکن است دلیل بروز این مشکل باشد.
دلیل تعویض تسمه دینام چیست؟
تسمه دینام یکی از قطعات حیاتی در خودرو است که هر بار که خودرو را روشن میکنید، به طور مداوم در حال کار است. این تسمه از جنس لاستیک ساخته شده و هنگام چرخش، با گرمای زیادی روبرو میشود که باعث فرسایش آن میشود و در نتیجه کارایی آن کاهش مییابد.
بهتر است هر زمان که چراغ باتری در تابلو روشن است یا موتور خودرو به طور مداوم جوش میآورد، به تعویض تسمه دینام فکر کنید. همچنین شنیدن صدای جیرجیر از زیر کاپوت یا سفت شدن سیستم هیدرولیک فرمان نیز نشانگر زمان مناسب برای تعویض تسمه است.
خرید تسمه دینام خودرو
برای خرید تسمه دینام خودرو شما میتوانید به بخش فروشگاه سایت چالاک بلت وارد شوید و از آنجا تسمه مورد نظرتان را خریداری نمایید. برندهای معتبری نظیر دانگیل، دایکو، انزوپلاس را میتوانید در فروشگاه چالاک بلت پیدا کنید. تمامی تسمههای دانگیل دارای نشان ساخت کره میباشند که بر روی خود تسمه نیز حک شده است. قیمت تسمه دینام خودرو متناسب با هر خودرو متفاوت است، بنابراین برای اطلاع از قیمتهای روز تماس بگیرید.
جمع بندی
تسمه دینام یکی از قطعات اساسی در سیستمهای خودرو است که وظیفه انتقال نیرو از موتور به دینام را بر عهده دارد. این تسمه از جنس لاستیک ساخته شده و به طور مستقیم در کنترل شارژ باتری و تأمین انرژی برای سیستمهای الکتریکی خودرو نقش دارد. تسمه دینام نقش بسیار حیاتی در عملکرد و عمر کاری خودروها دارد، و هر نقصانی در عملکرد آن میتواند منجر به مشکلات جدی در سیستمهای الکتریکی و مکانیکی خودرو شود. ما در این مقاله سعی بر این داشتیم تا شما را با تسمه دنیام و مفهوم اینکه تسمه دینام چیست آشنا کنیم تا در زمان خرید و یا خرابی آن با راهکارها و روش خرید این قطعه آشنا شوید.