تفاوت تسمه تایم و تسمه دینام چیست؟ - چالاک بلت

تسمه تایم و تسمه دینام دو مورد از مهم‌ترین قطعات خودرو به حساب می‌آیند که تفاوت‌های زیادی باهم دارند. تفاوت تسمه تایم و تسمه دینام در نحوه وصل شدن و کارایی آن‌ها است. شاید در وهله اول به نظر برسد که این دو قطعه کار مشابهی انجام می‌دهند؛ اما زمانی که به فرق بین تسمه تایم و دینام بیشتر دقت می‌کنیم، متوجه می‌شویم که کار این دو تا چه اندازه با هم فرق دارد. در این مقاله، به بررسی جزئیات و تفاوت‌های اساسی میان تسمه تایم و تسمه دینام خواهیم پرداخت، تا به خوانندگان کمک شود تا درک بهتری از عملکرد و اهمیت هرکدام از این تسمه‌ها در سیستم موتور را بدست آورند.

تفاوت ظاهری تسمه تایم و تسمه دینام

یکی از اولین تفاوت‌ها بین تسمه تایم و تسمه دینام در ظاهر آنها مشاهده می‌شود. طرف یک تسمه تایم به شکل دندانه‌دار ساخته می‌شود، در حالی که هر دو طرف تسمه دینام صیقلی و صاف هستند.

تسمه دینام

تسمه دینام دارای انواع مختلفی است و بسته به نوع طراحی خودرو ممکن است یکی از مدل‌های زیر در آن استفاده شود:

تسمه دینام ذوزنقه‌ای

سطح مقطع این تسمه به شکل ذوزنقه است و انتقال حرکت از دو طرف آن انجام می‌شود. تسمه‌های ذوزنقه‌ای روی شیار پولی‌هایی به شکل ذوزنقه قرار می‌گیرند. مشخصات تسمه شامل ضخامت و طول برحسب اینچ نوشته می‌شود. نوع رایج‌ترین تسمه ذوزنقه‌ای سایز A است که در این مدل پهنای تسمه ۸ میلیمتر و ارتفاع آن ۱۳ میلیمتر است.

تسمه دینام تخت

سطح مقطع این تسمه مستطیلی است و دارای شیارهایی است که روی شیارهای پولی قرار می‌گیرد. روی این تسمه‌ها نیز مشخصات آن نوشته می‌شود که شامل تعداد شیار، استاندارد تسمه و طول تسمه برحسب میلیمتر است.

تسمه تایم تخت

فرق بین تسمه تایم و دینام تخت از لحاظ ظاهری، وجود دندانه‌های روی تسمه تایم است. این دندانه‌ها برای جلوگیری از برخورد با پولی‌ها طراحی شده‌اند. تسمه تایم به هیچ وجه نباید روی پولی سر بخورد چون در غیر اینصورت تایم موتور به هم می‌ریزد و موتور روشن نمی‌شود یا به قطعات اصلی آن آسیب می‌رسد.

بخوانید: تسمه خودرو چیست؟

فرق بین تسمه تایم و دینام در زمان تعویض

یکی از تفاوت‌های اصلی میان تسمه دینام و تسمه تایم، زمان تعویض آنهاست. تسمه تایم باید حتماً در زمان مقرر و هرگاه علائم خرابی در آن ظاهر شود، به سرعت تعویض شود؛ زیرا پارگی تسمه تایم می‌تواند به قطعات حساسی از جمله موتور و سیلندر خودرو صدمه وارد کند. در مقابل، تسمه دینام را می‌توان حتی بیش از زمانی که سازنده تعیین کرده در خودرو مورد استفاده قرار داد؛ زیرا خرابی تسمه دینام موجب آسیب دیدگی سایر قطعات خودرو نمی‌شود. اصولاً، تسمه‌های ذوزنقه‌ای و تسمه‌های تخت هر چهار سال یکبار باید تعویض شوند. با این حال، ممکن است تسمه‌ها زودتر یا دیرتر از زمانی که کارخانه سازنده تعیین کرده خراب شوند. به همین علت، حتماً قبل از تعویض تسمه دینام یا تسمه تایم، به یک مکانیک ماهر مراجعه کرده و خرابی تسمه‌ها را بررسی کنید.

تفاوت در عملکرد

تسمه دینام در حین عمل به این صورت عمل می‌کند که یک پولی روی میل لنگ قرار می‌گیرد و با چرخش میل لنگ، پولی دیگر نیز روی پمپ هیدرولیک قرار می‌گیرد. تسمه بین این دو پولی نصب شده و چرخش پولی اول باعث چرخش تسمه دینام می‌شود. این چرخش تسمه دینام به حرکت پولی دوم منتقل شده و در نهایت، پمپ هیدرولیک به کار می‌پردازد. تفاوت اصلی عملکردی میان تسمه دینام و تسمه تایم در اینجاست که تسمه تایم برای حرکت دادن میل سوپاپ‌ها استفاده می‌شود.

نصب

فرق بین تسمه تایم و تسمه دینام در نحوه نصب آنها در خودرو واقع می‌شود. با این حال، در کلیت، برای نصب هر دو تسمه از یک قطعه به نام “تسمه سفت‌کن” استفاده می‌شود تا تنظیم شدن تسمه تایم یا تسمه دینام به شکل مناسب، یعنی شل یا سفت، انجام شود. تسمه سفت‌کن باعث می‌شود تسمه به پولی به‌طور کامل چسبیده و به‌طور محکم در موقعیت خود قرار گیرد و از سر خوردن آن جلوگیری شود. برای نصب تسمه‌ها، از قطعات دیگری نیز به نام “هرزگرد” استفاده می‌شود. هرزگردها مسیر حرکت تسمه را مشخص می‌کنند و جهت انتقال نیرو را هدایت می‌کنند.

پارگی تسمه

در برخی خودروها، اگر تسمه تایم پاره شود، تنها موتور خاموش می‌شود و دیگر روشن نمی‌شود. اما در سایر خودروها، اگر تسمه تایم پاره شود، احتمال آسیب شدید به موتور وجود دارد؛ زیرا احتمال برخورد سوپاپ با پیستون وجود دارد که می‌تواند خسارت زیادی به خودرو وارد کند. بنابراین، تعویض تسمه تایم در زمان مقرر توصیه می‌شود.

فرق بین تسمه تایم و دینام در نحوه تعویض و نصب

نحوه تعویض و نصب تسمه دینام و تسمه تایم به نوع خودرو بستگی دارد. اما به طور کلی، برای تعویض تسمه دینام، پیچ آلترناتور باید شل شده و به سمت داخل هل داده شود تا تسمه آزاد شود. سپس می‌توان تسمه را از جای خود خارج کرد و با یک تسمه جدید جایگزین کرد. جهت نصب تسمه، آن را روی پولی واترپمپ و پولی الترناتور قرار داده و سپس آلترناتور را به سمت عقب کشید تا تسمه به درستی تنظیم شود. در نهایت، پیچ را سفت کرد تا تسمه به طور محکم در جای خود قرار گیرد.

خرابی تسمه

برای تشخیص دلایل خرابی تسمه تایم یا تسمه دینام، بهتر است توسط مکانیک ماهر بررسی شوند. یکی از مهم‌ترین دلایل خرابی تسمه تایم یا خرابی تسمه دینام، شل یا سفت بودن آن است. اگر نحوه تعویض تسمه تایم یا تسمه دینام به درستی رعایت نشود و تسمه‌ها بیش از حد شل یا سفت باشند، ممکن است از جای خود در رود یا به سرعت فرسوده شده و پاره شوند. برای بررسی شل یا سفت بودن تسمه، با انگشتان روی آن فشار داده می‌شود. حدود یک یا دو سانتیمتر بالا و پایین شدن تسمه معمولی است. اما اگر جابجایی بیشتر یا کمتر از این حد باشد، تسمه باید مجدداً تنظیم شود.

جمع بندی

در این مقاله، به مقایسه و تفاوت بین تسمه تایم و تسمه دینام پرداختیم. تسمه تایم به عنوان یک عنصر حیاتی در موتورهای خودروها شناخته می‌شود که به طور مستقیم بر روی موتور تاثیر گذارد و تنظیم زمان گشتاور و سوپاپ‌ها را انجام دهد. این تسمه باید در زمان مقرر تعویض شود تا جلوگیری از پاره شدن آن و خسارات جدی به موتور ایجاد شود. در مقابل، تسمه دینام علاوه بر نقش در تأمین برق برای سیستم‌های خودرو، در انتقال حرکت به تجهیزات مختلفی نظیر آلترناتور، پمپ هیدرولیک، واترپمپ و غیره نقش دارد. تعویض تسمه دینام نسبت به تسمه تایم، ممکن است بیشتر از مدت زمانی که تولید‌کننده مشخص کرده است انجام شود. در کل، تسمه تایم و تسمه دینام هر کدام وظایف و نقش‌های خود را در خودروها دارند و نکات تعویض و نصب هر یک باید با دقت و به صورت منظم رعایت گردد تا عمر مفید و بهینه خودرو حفظ شود.